GÜNDEMİM EKONOMİ
Büyük meseleleri, bu küçük köşeme zaman zaman sığdırmaya çalışacağım. Onun için bugün gündemimde ekonomi var.
Birçok batılı yazarlardan bizim mizah anlayışımızdan söz ettikleri ve etkilendikleri okudum. Özellikle siyasi alanda ki aktörlerin mizah konusu olmasında bizim mizah zekamızla ilgili, yoksa siyasi aktörlerde olan yetenekle mi ilgili bilmiyorum ama; biz gülmeyi her şekilde iyi beceriyoruz.
Şimdi siyasetin ve özellikle sosyal medyanın iyi bir malzemesi var. Kim o? Tatbikî de damat Sayın Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak. İlginç bir insan ve mizah yeteneği de gayet iyi durumda.
Bir yılı doldurmayan bu kısa dönemde; göreve geldiği günden bu yana 8 ekonomik paket açıkladı. Birçoğu için ekranlara kilitlendik ancak tatlı bir gülümseme ile ekranlardan ayrıldık.
*
Eylül 2018 ayında “Dengelenme, Değişim ve Disiplin” sloganıyla hazırlanan Yeni Ekonomi Programı açıkladı. Adına YEP dedi. Hayatımıza hiç de sık kullanmadığımız bir kelimeyi ‘’ dengelenme ‘’ sözcüğünü soktu.
*
Yerlilik ve millilik rüzgarlarının estiği bir dönemde ve kendi partisi ve ortağı dışındaki bütün partilerin millikten uzak olduğu teorisi üzerine kurulu siyasi atmosferde 27 eylül de – “McKinsey ile çalışmaya karar verdik. 16 bakanlıktan temsilcilerin bulunduğu bu ofis, tüm hedeflerimizi ve sonuçlarımızı her çeyrekte kontrol edecek” dedi. Yani ekonomi yönetimini Amerikalı bir şirkete emanet edeceklerdi.
*
06 Kasım 2018 yıl sonuna kadar 6 başlıkta KDV ve ÖTV indirimlerini devreye alacaklarını açıklayarak
“Özellikle belirtmek isterim ki uygulanan bu vergi indirimlerinin sağlayacağı maliyet düşüşlerinin, nihai satış fiyatına yansımasını birebir takip edeceğim.” dedi. Satış fiyatlarına yansıdı evet ama bir süreliğine ve bu indirim tekrar tekrar 2019 yıl sonuna kadar uzatılmak zorunda kalındı.
*
12 Aralık 2018 de “2019 daha güçlü, tam saha markaj, tam saha pres…” dedi. Diğer taraftan sıkı makroekonomik politikalar ve uygulanacak yapısal tedbirlerle birlikte enflasyonun kademeli olarak azalarak Yeni Ekonomi Programı’nda (YEP) öngördüğümüz üzere 2019 yılında yüzde 15,8, Program sonunda ise yüzde 6’ya gerilemesini gerçekçi bulmaya devam ediyoruz. Bugün buradan ifade edeyim; bu koyduğumuz hedeflerin bile (olumlu yönde) üzerine çıkacağız.” dedi. Ama 2019’daki enflasyon rakamları yukarı yönlü harekete devam etti ve tam saha pres enflasyondan geldi.
*
10 Ocak 2019 da kobi kredi paketi tanıtım toplantısında “Dengelenme süreci bu müjdelerle birlikte herkese kendini hissettirecek” dedi ve eleştiriler için Albayrak ‘’ Dezenformasyon, şu, bu… Her tarafta bir şey konuşuluyor. Ben her yerde diyorum; Türkiye’de herkes konuşuyor, herkes biliyor, bir futbol, diğeri ekonomi… Herkes anlıyor. 81 milyon teknik direktör ve ekonomist.” diye konuştu.
*
"Bol bol döviz alıp 6-7 liradan. Dolar 10 lira olacak ya. 6-7 liradan yığalım dolarları sonra satarız. Şimdi bunlar kara kara düşünüyor. Ne yapacağız? 'Kriz çıksa da, füze yağsa da satsak kâr etsek' Çok beklersiniz" dedi.
Ve 15 Şubat 2019 da; Dolar 8 lira olacak, 10 lira olacak…’ Al işte şimdi kara kara düşünüyor. ‘6’dan dolarlar aldık, ne yapacağız şimdi dolar 5’lere düştü’. Siz tutmaya devam edin elinizde o dolarları bakın ne olacak. Bu iş böyle. Siz daha çok beklersiniz.” dedi. Ama çok beklemediler kısa sürede 6 liranın üstüne çıktı.
*
25 Şubat 2019 da “Artık treni kaçırıp kaçırmama endişesi yaşayanlar düşünsün. Mart, nisan ve mayıs ayları çok daha iyi bir performans sergileyeceğimiz bir dönem olacak. Hep birlikte çok daha iyiyi yakalama açısından önemli bir sürece giriyoruz. Türkiye, ekonomide yeni bir hikaye yazmaya başlamıştır. Yeni, genç ve güçlü Türkiye için attığımız her adımda bu hikayeye piyasaların inancını daha da artırıyoruz.” Dedi.
Kimler treni kaçırdı acaba, geldiğimiz noktada aslında tren kaçtığı falan yoktu. Çünkü tren çoktan inançsız bir piyasanın tam ortasında durmuştu.
*
Sebze ve meyve fiyatlarının yükselmesi ile birlikte 06 Mart 2019 da; “Serada binde 8’lik fırtınadan etkilenen bir kapasite var, bir bakıyorsunuz 2 gün sonra patlıcan 3 katı artmış, domates 3 katı 5 katı… Hayırdır, demek ki ortada bir numara var. “1 liradan aldığın malı 9 liradan satıyorsan burada başka bir şey var” dedi.
*
Şeçim döneminde belediye kaynakları ile desteklenen tanzim satış noktaları kurularak sebze ve meyve fiyatların bir miktar gerileme sonrasında;
“Beka derdi olmayanlar bugün ekonomideki güven ortamını istedikleri gibi speküle etmeye ve piyasaları bozmaya çalışırlar. Yalan bilgi de söylerler, doğru olmayan ifadeler de kullanırlar. Ortamı bozmaya da çalışırlar. Milletin sofrasına uzanan elleri kırdığımız zaman da en çok o birileri rahatsız olur. Ya sen niye rahatsız oluyorsun. Madem meyve sebze yoktu da tanzimler devreye girdikten 1 gün sonra 2 gün sonra fiyatlar nasıl yarı yarıya düştü. Üçte bire düştü. Hani domates yoktu, biber yoktu, patlıcan yoktu, ülkede tarım yoktu? ‘Tarım bitti bu ülkede’… dedi ve meseleyi Beka meselesine bağladı.
*
Bir keresinde tünelin sonundaki ışıktan bahsetti. Ve muhalefetten en iyi cevabı ise; Eski Merkez Bankası Başkanı ve İYİ Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz dan geldi. ‘’Kemerleri bağlayın, tünelin ucunda ışık yok’’ dedi.
*
Mart şubattan, nisan marttan çok daha iyi olacak” Nisan marttan zaten çok iyi olacak. Dedi.
*
İstihdam Seferberliği 2019” programında konuşma yaptı. 2019 yılında 2,5 milyon yeni istihdamı hayata geçireceğiz.” Dedi ancak istihdam rakamları yanına bile yaklaşamadı.
*
"Adım adım sona doğru yaklaşıyoruz. Tünelin sonundaki ışık büyümeye başladı’’ dedi. Gelen rakamlar sonu gösteriyordu ancak ışıktan eser yoktu.
*
"Trabzon insanı akıllıdır. Leb demeden leblebiyi değil, kuruyemiş dükkanını sayar. Dedi.
*
Ve son olarak kendi tatlı üslubu ile cari için şunları söyledi. ‘’ Nedir bu cari açık? Cari açık ekonominizin ürettiği ve tükettiğiyle ilgili arasındaki fark. Yani yurt dışından tükettiğiniz fazlaysa dışarıdan para ihtiyacınız var. Finansman bulacaksınız. Geçtiğimiz yıl mayıs ayı itibarıyla Türkiye'nin cari açığı 58 milyar dolardı. Türkiye ekonomisi ilk defa yıllık cari fazla vereceği bir döneme geçiyoruz. Türkiye artık cari açık değil, cari fazla vereceği bir döneme giriyor. Kış ayları en kötü geride kaldı." Dedi. Ve duran bir ekonomide cari açığın düşmesinden övgüyle bahsetti.
Aslında bu durumu en güzel Eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz özetledi. Şu anda ekonomimiz programa göre değil, durumu göre bir ekonomik yönetimin olduğunu söyleyerek.
Evet daha birçok şey söyledi Sayın Bakan Albayrak. Ancak ben enleri yazmaya çalıştım. ‘’Dengelenme’’ ve ‘’ Işık’’ bence en güzel olanları idi.
Yazımı sevgili Teyzemin sürekli dilindeki bir duası ile kapatmak istiyorum. ‘’Allah her daim güzel günlere çıkartsın inşallah’’