HAZİRAN 2015 GENEL SEÇİMLERİNİN ARDINDAN -1-
Büyük bir heyecanla beklenen 7 Haziran 2015 genel seçimleri geride kaldı. % 86.6 gibi büyük bir oranla Türk haklı sandığa gitti ve iradesini ortaya koydu. Sırf seçimlere katılım oranının bile bu kadar yüksek olması takdire şayan.
Seçim ülkemizin büyük bir kısmında sükûnet içerisine geçti. Yurtdışı oylarının kullanılmasında da ciddi bir sıkıntı çıkmadı. Seçimin bu denli olgunlukla hayat bulmuş olması da ülkemiz adına ayrı bir övünç kaynağı olsa gerek.
Seçim sonuçları on yılı aşkın bir süredir alışık olmadığımız bir tartışma ortamının da fitilini ateşledi. Son üç seçimin galibi olarak iktidarda bulunan AK Parti dillendirilenden de fazla oranda oy kaybetti. Oy oranı bir yana vekil sayısındaki düşüş tartışmaların esas nedeni oldu. Çünkü AK Parti tek başına iktidar olma şansını kaybetti.
AK Parti 2002 genel seçimlerinde % 34.29 oy oranı ile 363, 2007 genel seçimlerinde % 46,58 oy aranı ile 341, 2011 seçimlerinde ise % 49,83 ile 327 milletvekili çıkartarak tek başına hükümet kurdu. Üç seçim döneminde de istikrarlı bir biçimde tek başına iktidar olarak bir rekora da imza atmış oldu.
2002 genel seçimlerinde % 34,29 ile Meclis’te 363 sandalyenin sahibi olan AK Parti 2015 genel seçimlerinde yaklaşık % 40,8 ile 258 milletvekili çıkarmış oldu. CHP, % 24,9 ile 132 milletvekili, MHP % 16,2 ile 80 milletvekili ve son olarak HDP ise % 13,1 ile 80 milletvekili çıkarmış oldu. Seçime katılan diğer partiler % 10’luk baraj dilimini aşamadıkları için Meclis’e milletvekili kazandıramadılar. Seçime katıldıkları halde milletvekili çıkaramayan partilerin oy oranı ise yaklaşık yüzde 5’lik orana tekabül etti.
Yurtdışında yaşayan ve gümrüklerde oy kullanan vatandaşlarımız tercihlerini yaklaşık % 50’si AK Parti, % 20’si HDP, % 17’si CHP ve son olarak % 10’a yakını da MHP’den yana kullandılar.
2011 genel seçimleri ile kıyaslandığında AK Parti oylarında yaklaşık % 9’luk bir düşüş, CHP’de % 1’lik bir düşüş, MHP’de % 3’lük bir yükseliş tablosu karşımıza çıkmakta. Önceki seçimlere bağımsız adaylar ile katılan HPD ise %6’lık bir yükseliş yakalamış görünüyor.
Ülkemizde durum bu iken Kahramanmaraş’ın durumuna da bir göz atalım. 2011 seçimleri ile kıyaslamak doğru olur kanaatindeyim. AK Parti Kahramanmaraş’ta ülkenin tümündekine benzer bir durumla % 9’luk bir düşüşle karşılaştı ve %61’e yakın bir oy aldı. MHP, 7 puanlık bir artış ile % 19,7’lik bir oy aldı. CHP Kahramanmaraş’ta kan kaybetti. CHP %3’e yakın bir oy oranı kaybettiği şehrimizden %9’a yakın bir oy aldı. HDP ise % 6’ya yakın bir oy alarak isminden söz ettirdi. 24. Yasama döneminde Kahramanmaraş’tan 6 vekil AK Parti, 1 vekil MHP ve 1 vekilde CHP çıkartmış idi. Bu seçimlerde AK Parti vekil sayısını korurken, olan CHP’ye oldu. Oylarının ciddi bir oranını HPD’ye kaptıran CHP milletvekili çıkartamadı. MHP ise 1 olan vekil sayısını 2’ye çıkarttı.
Kahramanmaraş’a ilçeler bazında bakacak olursak karşımıza benzer bir durum çıkıyor. Nurhak ilçemizde CHP en fazla oyu alan parti iken diğer ilçelerin tamamında AK Parti birinciliği göğüslemiş durumda.
AK Parti açısından Kahramanmaraş’ın çok önemli bir yönünü de hatırlatmakta fayda var. Kahramanmaraş AK Parti’ye Rize ve Konya’dan sonra oransal olarak en fazla oy çıkaran şehir. Bu durumun AK Parti tarafından not edilmesi gerektiğini düşünüyorum.
Ülke genelinde en çok sevinen partinin HDP, Kahramanmaraş’ta en çok sevinen partinin MHP olduğunu söylersek yanılmış olmayız. Yine ülke genelinde en çok üzülen partinin AK Parti, Kahramanmaraş’ta ise CHP olduğunu söylersek de zannımca yanılmamış oluruz.
İlerleyen yazılarımda seçim sonuçlarını anlamlandırmaya çalışacağım. Seçimler öncesinde Marpoll'ün Kahramanmaraş'ta yaptığı kamuoyu araştırmaları ne oranda başarılıy dı? Seçimlerin kaybedenleri ve kazananları kimler? Başkanlık sistemi rafamı kalktı? Çözüm sürecinde ne gibi gelişmeler olabilir? Nasıl bir koalisyon olabilir? Erken seçim ihtimali ne durumda? Seçmen hangi partiye hangi mesajı verdi? Tüm bu soruların cevabı ve daha fazlası ilerleyen yazılarımda işleyeceğim konular olacak.